Diospyros kaki
Deze godenvrucht (dios-pyros) fleurt je vruchtenschaal op. Een wintervrucht op zijn best tussen september en maart.
Tussen een kaki en een sharon is er een duidelijk verschil.
De kaki: om eetbaar te zijn moet de kaki overrijp zijn omdat het aanwezige looizuur (tannine) – dat in grote hoeveelheden in de vrucht aanwezig is – dan verdwijnt. Deze looizuren geven een wrange smaak en een droog wat ongevoelige mond.
Laat hem op kamertemperatuur rijpen tot hij zacht wordt en het vruchtvlees glazig.
De sharon bevat geen looizuur, hij lijkt meer op een vierkante oranje tomaat en bevat geen pitten. Sharon is een rasvariatie van de kaki. (zoals een merknaam)
Kaki is misschien een gezonde vrucht maar bij diabetes hou je toch best rekening met de suikers.
Eén kaki/sharon vrucht (150g) bevat al snel +/- 27g suikers.
De voedingswaarden kunnen ook verschillen, afhankelijk van de exacte variëteit en groeiomstandigheden
Glycemische index schommelend +/- 61, glycemic load 9, insuline index 47.
Om meer te weten over deze mooie vrucht bezoek :
https://www.zucsu.com/food/kaki-sharonfruit/
https://zucsu.news/2023/01/29/kaki-sharon/
Met aardappelen kan men elke weg uit . De grote variaties aan aardappelen, aan gerechten bieden ons een eindeloze wereld van mogelijkheden. Maar kennen wij nog de basis?
Iedereen weet dat frietjes eten niet al te gezond is (vetten), desniettemin blijft een sporadische uitzondering een heerlijke tractatie mits rekening te houden met het impact op de koolhydraten en dus bloedsuikerwaarde.
Frituren of bakken van aardappelen laat de glycemische belasting hoog oplopen. Dus gebakken aardappelen en frieten zijn voor bloedsuikers en gewicht niet echt een aanrader.
a. Aardappel
Frieten zijn in feite gefritureerde aardappelstokjes die men in alle groottes en diktes kan hebben.
Hiervoor gebruikt men best melige aardappelen, zo genoemd wegens het hoge zetmeelgehalte. Het bintje is hiervoor het best gekend. Het bintje is een ovale bloemige aardappel ,de trots van België – Nederland, met een bleekgele schil en neutrale smaak.
| 100gr | Energie | Eiwit | Vetten | Koolhydraten | Suikers |
| Bintje | 90 kcal | 2.g | 0g | 19g | 0.5g |
De hoeveelheid koolhydraten kan schommelen volgens het ras van de aardappel (cfr. www.zucsu.com).
b. Bakproducten
Voor friet worden drie groepen bakproducten gebruikt. Voor de keuze kunnen verschillende motieven een rol spelen, bijvoorbeeld smaak, kosten, gebruiksgemak en gezondheidsaspecten.
Tijdens het bakproces neemt de aardappel olie of vet op. Een goede verhouding tussen de te frituren porties en de hoeveelheid olie of vet, is 1:10. De kcal verhogen met 4 to 5 maal.
c. Soorten
De frietjes worden in verschillende diktes gesneden:
Belgische verse frieten worden 2 maal gebakken :
In het algemeen wordt friet op smaak gebracht door er zout over te strooien. De Britten en Amerikanen eten hun friet veelal met tomatenketchup. In de Lage Landen wordt friet meestal gegeten met mayonaise of fritessaus. Tegewoordig ontstaan er ook steeds meer varianten voor sauzen.
d. Voedingswaarde
Hierbij de “gemiddelde” voedingswaarde voor friet gebakken in plantaardige olie.
Bij dunne frietjes verhogen de kcal (meer vetopname) tov. de grovere snit, de koolhydraten blijven +/- constant. Door de bereiding verhoogt de glycemische index tot +/- 70. Aanpassing van de insuline dosis, behandeling kan noodzakelijk zijn bij mensen met diabetes.
| Energie | Eiwit | Vetten | Koolhydraten | Suikers | Vezels | |
| 100g friet (olie gebakken) | 312 kcal | 3.43g | 14.73g | 37.64g | 0.3g | 3.8g |
Het suikergehalte kan worden verlaagd door de frieten vooraf kort te blancheren en ze daarna af te spoelen (koelen) en te drogen. Door deze handeling wordt er meer resistent zetmeel gevormd in de aardappel.
De frieten kleuren dan niet meer bruin.
e. Info
Alternatieven op de verse frietjes:
Smakelijk
Koolhydraten zijn heel belangrijk voor ons lichaam , en hebben een invloed op de bloedsuikerwaarden.
Mensen met diabetes, moeten daar bijzonder aandachtig voor zijn, maar ook gezonde mensen hebben baat bij een goede kennis van koolhydraten.
De laatste jaren hoor je regelmatig dat het gebruik van koolhydraten ongezond en slecht is en het je hele metabolisme ontregeld. Wat moeten we hier allemaal van denken, welk nut hebben koolhydraten voor ons lichaam en wat zijn koolhydraten eigenlijk?
Welk nut hebben koolhydraten voor ons lichaam?
Koolhydraten zijn onmisbaar. Ze geven ons lichaam energie en zorgen voor het goed functioneren van onze organen. Tevens zorgen zij voor de aanbreng van heel wat nutriënten zoals vitaminen, mineralen, antioxidanten en vezels. Deze voedingsvezels zorgen tevens voor een goed verzadigingsgevoel bij de maaltijd, bevorderen de stoelgang en vertragen de opname van koolhydraten.
Waar vinden we koolhydraten?
Koolhydraten zijn van nature aanwezig in graanproducten, aardappelen, peulvruchten, fruit en melk, soms onder de vorm van toegevoegde suiker in koek, gebak, frisdranken, fastfood enz.
Wat zijn koolhydraten?
Koolhydraten kan je onderverdelen in 3 grote groepen :
Dit zijn de enkelvoudige suikers met een korte keten zoals glucose (=druivensuiker), saccharose (=riet of bietsuiker), fructose (=fruitsuiker) en lactose (=melksuiker).
Wat we vooral moeten onthouden over glucose en saccharose (riet of bietsuiker, allerlei siropen, honing enz ) is dat we ze in beperkte mate mogen toevoegen aan onze voeding. Deze suikers zijn niet voedzaam, bevatten wel veel energie maar geen voedingsstoffen zoals vitaminen en mineralen. Het zijn met andere woorden dode of lege kilocalorieën. Door de snelle vertering doen zij onze bloedsuikerwaarden zeer snel stijgen (hogere insuline nood , risico tot reactionele lagere waarden waardoor overmatig eten)
De negatieve invloed van deze suikers op de gezondheid is alom bekend :
Tot deze groep behoort eveneens fructose waarvan de inname, omwille van zijn schadelijke effecten, drastisch verlaagd moet worden en dit met behoud weliswaar van het “vers” fruit dat naast fructose ook vele gunstige stoffen bevat zoals vezels, antioxidanten …
2. Zetmeel
Dit zijn de meervoudige suikers of complexe suikers met langere ketens die door het spijtverteringsstelsel afgebroken moeten worden tot glucose.
Wij treffen deze aan in aardappelen, graanproducten, peulvruchten en sommige groenten. Deze groep is ook gezonder en bevat vele nutriënten noodzakelijk voor de gezondheid zoals antioxidanten, vitamines, mineralen, vezels e.a.
Complexe koolhydraten worden trager verteerd, geven dan ook langer energie en een tragere stijging van de bloedsuikerspiegel (en meer controle over de insulinesecretie)
Vele positieve eigenschappen worden aan deze koolhydraten toegewezen :
3. Voedingsvezels of onverteerbaar zetmeel
Dit zijn eveneens meervoudige koolhydraten maar die door het lichaam moeilijk verteerd worden en dus ook minder calorieën geven. (1 gram vezels geeft +/- 2 kcal)
Tevens vertragen deze onverteerbare vezels de absorptie van de nutriënten met een betere controle van de bloedsuiker na de maaltijd als gevolg. (1 gram vezels geeft +/- 2 kcal )
Te onthouden : kies voor voedingsmiddelen die rijk zijn aan zetmeel en voedingsvezels. Zij zijn voedzaam en onze bloedsuikerwaarden zullen trager stijgen.
Hebben alle koolhydraten een invloed op onze bloedsuikerwaarden?
Welke koolhydraten we ook nemen, ze hebben allemaal een invloed op onze bloedsuikerwaarde. Sommige koolhydraten zullen onze bloedsuiker sneller doen stijgen als andere. Een klontje suiker gaat onze bloedsuikerwaarde sneller omhoog duwen dan een bruine boterham. De snelheid waarmee koolhydraten onze bloedsuiker doen stijgen noemen we de glycemische index. Hoe hoger deze glycemische index, hoe sneller onze bloedsuikerwaarde omhoog gaat. Hoge bloedsuikerpieken vergen heel veel van ons lichaam! Een grote inname van geraffineerde suikers is dus niet gezond. De glycemische index van voedingsmiddelen kan wel erg verschillen naargelang de combinatie van onze maaltijd.
Hoe tel je koolhydraten?
Op restaurant gaan is voor mensen met diabetes vaak een hele uitdaging: hoeveel koolhydraten zitten er in de gekozen maaltijd? Koolhydraten doen immers de bloedsuikerwaarden stijgen. Door de hoeveelheid koolhydraten te kennen in de voeding en de gerechten wordt het weliswaar mogelijk de adequate keuze te maken om gezond te eten en voor mensen met diabetes eventueel hun behandeling (insuline)aan te passen.
Moeten we koolhydraten vermijden?
Absoluut niet, ze zijn belangrijk in een gezonde gevarieerde voeding. Er is geen enkele reden waarom we op restaurant aardappelen, pasta, rijst, fruit, dessert enz. zouden moeten laten links liggen. Slim genieten is de boodschap maar zoals alles in het leven : ” Geniet met mate (en kwaliteit)
