Plots het klamme zweet krijgen, hevig beginnen beven, hartkloppingen krijgen, duizelig worden… het kunnen symptomen zijn van een hypoglycemie of te lage bloedsuikerspiegel. Bij een ‘hypo’ is er te veel insuline in het bloed ten opzichte van de hoeveelheid suiker. De oorzaken zijn heel divers: het overslaan van een maaltijd of een tussendoortje, meer insuline injecteren dan nodig, het drinken van alcohol op een lege maag…
Wat kan je doen om een hypoglycemie te voorkomen en hoe kan je het herkennen?
De meeste mensen denken dat personen met diabetes nooit suiker mogen eten, terwijl ieder juist suiker op zak heeft. Waarom deze tegenstrijdigheden ?
Bij diabetes is de hele behandeling er op gericht om normale bloedsuikers te hebben. Het volgen van een gezonde voeding (beperkt in snelle suikers) is vaak niet voldoende en is er vaak bloedglucose verlagende medicatie onder de vorm van pilletjes of injecties nodig. En net daar wringt het schoentje. Als de balans tussen inname van koolhydraten en de dosis medicatie niet juist zit ontstaat ofwel een te hoge, ofwel een te lage glycemie. Vooral bij insuline injecties kan er nogal wat fout gaan. Men moet immers de juiste dosis insuline op het juiste moment toedienen.
Hoe wordt de hoeveelheid insuline ingeschat?
Op ‘normale’ dagen valt het dikwijls nog wel mee, maar als er afgeweken wordt van het gewone maaltijdschema kan het moeilijk zijn om in te schatten wanneer en hoeveel insuline men moet inspuiten. Dikwijls denken mensen dat ze meer insuline moeten spuiten als ze op restaurant gaan, wat niet altijd klopt natuurlijk. Niet alle gerechten bevatten veel koolhydraten. Soms is het ook moeilijk om in te schatten wanneer er opgediend zal worden. En dan is er ook het alcoholgebruik waar men rekening moet mee houden.
Het is dan ook zo belangrijk dat restaurantpersoneel zich hiervan bewust is. Een persoon met diabetes die te vroeg of te veel insuline inspuit kan een te lage bloedsuiker ontwikkelen. Ook alcoholconsumptie zonder een bijhorende koolhydratenbron kan een te lage bloedsuiker in de hand werken. Het herkennen van de symptomen van hypoglycemie is belangrijk , symptomen die men trouwens gemakkelijk verwarren kan met dronkenschap ( moeilijk praten, wankelende gang, buitensporig of agressief gedrag). Een goede kennis ter zake kan veel problemen vroegtijdig oplossen.
Wat kan men doen op restaurant om hypoglycemie te voorkomen?
Zorg voor aperitiefhapjes met koolhydraten of plaats brood tijdig op tafel.(vanaf het aperitief) . Bij het uit eten gaan wordt nogal eens de suiker thuis vergeten!
Noteer het aantal koolhydraten bij elk gerecht. Deze informatie geeft de persoon met diabetes de mogelijkheid zijn behandeling aan te passen (meer of minder insuline behoefte)
Geef duidelijk aan wanneer het eten zal opgediend worden bij een onverwachte wachttijd.
Hoe kan je een hypoglycemie herkennen?
Plotse moeheid, verwardheid, bleekheid, beven, grote honger, agressief gedrag, onbeleefdheid, sufheid, hoofdpijn, wankele gang kunnen allemaal tekens zijn van te lage suiker.
Hoe kan men hypoglycemie behandelen?
Suiker toedienen onder de vorm van fruitsap, cola (niet light of zero !!) of druivensuiker lost het probleem meestal snel op. Indien de persoon toch niet adequaat reageert of het bewustzijn verliest, forceer dan geen voedselinname wegens verstikkingsgevaar (verslikken).
Het is niet steeds gemakkelijk juist te reageren. Belangrijk is om kalm te blijven en de mensen gerust te stellen in afwachting van hulp. Weet ook dat mensen met diabetes soms zelf niet weten dat ze een te lage suiker hebben en dan ook niet altijd meewerken. Daarom is het belangrijk : BETER VOORKOMEN DAN GENEZEN.
©Sabine Goeman diabetes-educator van de Sint-Maarten Mechelen.
Hoe wordt de bloedsuikerspiegel gemeten?
Dat gebeurt met glucosestrips en een bloedsuikermeter. Met behulp van een priklancetje wordt een druppel bloed uit de zijkant van de vinger geprikt. Dat bloed wordt op de glucosestrip aangebracht dat in de meter is geschoven. Deze bloeddruppel wordt door de teststrip opgezogen. Na enige tijd geeft de bloedsuikermeter het bloedsuikergehalte weer. Dat zijn de glycemiewaarden die worden uitgedrukt in mg per dl.
Als bij een nuchtere bloedname de glycemiewaarde minder dan 110 mg per dl bedraagt dan is deze normaal. Ook een glycemiewaarde van minder 140 mg per dl, twee uur na de maaltijd, is normaal.
Bij een nuchtere glycemiewaarde tussen 110 en 125 mg en tussen 140 en 199 mg twee uur na de maaltijd, wordt gesproken over een gestoorde glucose intolerantie en is medisch onderzoek aanbevolen.
Wie een glycemiewaarde heeft van meer dan 126 mg bij een nuchtere bloedname of meer dan 200 mg twee uur na de maaltijd, heeft diabetes mellitus.
Hypo: Problemen bij een te lage bloedsuikerspiegel
Klam zweet, hevig beven, duizeligheid… Het kunnen symptomen zijn van een te lage bloedsuikerspiegel ofwel een hypoglykemie. Bij een ‘hypo’ is er te veel insuline in het bloed ten opzichte van de hoeveelheid suiker. De oorzaken zijn heel divers: het overslaan van een maaltijd of een tussendoortje, meer insuline injecteren dan nodig, het drinken van alcohol op een lege maag… Ook de symptomen zijn heel divers en kunnen van persoon tot persoon verschillen en kunnen zelfs bij één en dezelfde persoon niet altijd dezelfde zijn. Het kan zich onder meer uiten in zweten, beven, hartkloppingen, bleek worden, koude voeten, duizeligheid, een licht gevoel in het hoofd, angst, agressiviteit, afwezigheid of onscherp zien.
Indien mogelijk wordt de suiker gemeten en wordt druivensuiker (dextrosetabletten), suikerwater, een suikerklontje of frisdrank zoals een cola (geen light) ingenomen om de bloedglucose snel te laten stijgen. Het zal een tiental minuten duren voor de symptomen weg zijn. Als dat niet het geval is moet een nieuwe portie snelwerkende suikers worden ingenomen.
Hyper: Problemen bij een te hoge bloedsuikerspiegel
Bij een hyperglykemie of een te hoge bloedsuikerspiegel loopt de bloedsuikerwaarde in het bloed sterk op. Deze ‘hyper’ ontstaat geleidelijk met een verloop over enkele uren tot dagen. De symptomen zijn veel plassen, veel dorst en veel vermoeidheid. In een restaurant zorgt dat niet meteen voor een acuut probleem, maar mensen met diabetes die constant een te hoge bloedsuikerspiegel hebben, lopen wel ernstige gezondheidsrisico’s. Op korte termijn kan dit leiden tot uitdroging en verzuring van het bloed, op lange termijn tot beschadiging van hart- en bloedvaten, nieren en ogen.