ANTARCTISCHE KRILL

Het woord krill is een betrekkelijk nieuw woord in het Nederlands en is oorspronkelijk rond 1950 uit het Noors overgenomen, waar het eerst een synoniem was voor viskuit of zeer kleine vissen. Het woord is etymologisch verwant aan het Nederlandse kriel dat oorspronkelijk gebruikt werd voor allerhande kleingoed, kleine aardappelen of dieren, kleine kinderen of door elkaar wriemelende insecten, vergelijk krielkip, krieltjes en krioelen.

Krill zijn tienpotige schaaldieren en, net als alle schaaldieren, hebben ze een chitineus uitwendig skelet.

Ze hebben de standaard tienpotige anatomie met hun lichamen die uit drie delen bestaan: de cephalothorax bestaat uit het hoofd en de thorax, die samengesmolten zijn, het pleon, dat de tien zwemmende poten draagt, en de staartwaaier. Deze buitenste schil van krill is bij de meeste soorten transparant.

Vaak wordt met krill de Antarctische krill bedoeld. Dit diertje leeft in de wateren rond Antarctica. Antarctische krill en een andere soort uit dit geslacht Euphausia crystallorophias (ijskrill) voeden zich met algen die onderaan het antarctisch pakijs groeien. Ze komen met miljarden exemplaren tegelijk voor.

Euphasia superba is een klein, zwemmend schaaldier dat in grote scholen leeft, soms met dichtheden van 10.000-30.000 individuele dieren per kubieke meter2. Ze voeden zich direct met minuscule fytoplankton, waardoor ze de primaire productie-energie die het fytoplankton oorspronkelijk van de zon heeft verkregen, gebruiken om hun pelagische (open oceaan) levenscyclus in stand te houden2.

Ook op het noordelijke halfrond komen soorten voor die tot het krill behoren zoals Meganyctiphanes norvegica (noordelijke krill) en Euphausia pacifica (Pacifische krill). Het totaal aantal soorten en ondersoorten dat tot het krill gerekend kan worden, is rond de 120.

De krill beweegt mee met de stroming van het water, maar ze kunnen zich ook actief voortbewegen. Ze verblijven daarbij zowel aan het wateroppervlak als in de diepzee (tot wel 5 km. diepte!). Deze ‘verticale migratie’ zorgt ervoor dat vele soorten ‘jagers’ de Krill nuttigen.

Krill vormt een belangrijke voedselbron voor walvissen, pinguïns, robben en een groot aantal vissoorten zoals de Alaskakoolvis, andere soorten kabeljauwachtigen, Spaanse makreel, zandspieringen, Pacifische heek, haringen, zandvis, heilbot en zalmen.

Onderzoekers hebben vastgesteld dat de hoeveelheid krill sterk is afgenomen sinds de jaren 1970, in sommige gebieden met wel 80%. Algemeen wordt aangenomen dat de klimaatverandering de voornaamste oorzaak van de achteruitgang in de krillstand is, waardoor het complete ecosysteem op onder andere Antarctica verstoord wordt.

Krill olie is een minder bekende bron van omega 3-vetzuren. De olie wordt geëxtraheerd volgens een speciaal proces.

In 2018 werd aangekondigd dat bijna elk visserijbedrijf op krill dat actief is op Antarctica vanaf 2020 zijn activiteiten in enorme gebieden rond het Antarctisch Schiereiland zal staken, inclusief “bufferzones” rond broedkolonies pinguïns.

Krill(meel) kent verschillende kwaliteiten

De volgende twee factoren spelen daarbij een belangrijke rol:

Wijze van drogen: Krillmeel kan gedroogd worden op een reguliere temperatuur, lage temperatuur (LT = Low Temp) of onder invloed van geblazen, hete lucht (SD = Spray dried). Voor sommige heeft deze laatste de voorkeur. De LT- versie wordt doorgaans gezien als een betere kwaliteit meel.

Doorgaans is de regulier gedroogde krill wat bruiner van kleur dan de LT- en SD-versies. Deze zijn meer oranje-roze en voelt vetter tussen de vingers.

Schalen en vlees: afhankelijk van de wijze waarop het gedroogde Krillmeel gezeefd wordt, kan de verhouding in hoeveelheden ‘schalen’ en ‘vlees’ wisselen en daarmee het gewicht van het meel: Krill(meel) met veel vlees en weinig schalen (voelt vetter) is zwaarder en kan naar zegge in hoge dosering worden toegepast. Krill(meel) met veel schalen en weinig vlees (voelt droger) doet de boilie eerder drijven.

Voedingswaarde

Bron van Omega 3 vetzuren.  1 Caps = 120 mg (EPA 60 mg / DHA 32,5 mg), astaxanthine, eiwitten en andere essentiële voedingsstoffen. De exacte voedingswaarde kan variëren afhankelijk van de bereidingswijze en presentatie.

Antarctische Krill past goed in een gezond, koolhydraatbewust dieet vanwege het lage koolhydraatgehalte en de rijke voedingsstoffen. Het kan een waardevolle aanvulling zijn vanwege de omega-3-vetzuren en antioxidanten.

100g Energie Eiwit Vet Koolhydraten
Atarctische 94 kcal 15g 3.2g 0.2g
Antarctische Gekookt 86 kcal 13.8g 3g  
Olie caps. 500mg 4.9 kcal 0.7g 0.5g  
Krillmeel (TK) 457 kcal 58% 25% ?

Voordelen / Nadelen

Aankoop / Bewaren

Aankoop

Antarctische Krill is beschikbaar in de vorm van krillolie, supplementen en soms vers in sommige gespecialiseerde winkels.

Krill(meel) is alleen niet zo makkelijk te verkrijgen. De transportkosten zijn hoog en import-procedures ingewikkeld. Dit is medeverantwoordelijk voor de hoge prijs van de grondstof.

Krill olie wordt in de vorm van capsules op de markt gebracht en is verkrijgbaar bij apotheken, natuurvoedingswinkels en online retailers..

Krill wordt ook in conserve en in diepvries aangeboden. Krill in blik is zout. Controleer steeds de THT-datum op de verpakking.

Bewaren

Krillolie moet worden bewaard volgens de instructies op de verpakking. Voor verse Antarctische Krill gelden standaardrichtlijnen voor het bewaren van zeevruchten, zoals opslag in de koelkast en snel consumeren.

Bereidingswijze

Verse krill wordt gebruikt bij de bereiding van soepen, sandwiches, canapés, koude en warme snacks. Taarten, pizza’s en taarten gevuld met ingeblikt krillvlees zijn gebruikelijk. Aan pilaf en sommige sauzen worden schaaldieren toegevoegd. Het product is populair in oosterse recepten.

Info

Voorlopig onderzoek wijst uit dat krill microplastics met een diameter van minder dan 5 mm kan verteren, ze kan afbreken en in kleinere vorm weer in het milieu kan uitscheiden.

Chef’s advies

Galerij

Deel dit recept, kies uw platform!