Met aardappelen kan men elke weg uit . De grote variaties aan aardappelen, aan gerechten bieden ons een eindeloze wereld van mogelijkheden. Maar kennen wij nog de basis?
- Frieten
Iedereen weet dat frietjes eten niet al te gezond is (vetten), desniettemin blijft een sporadische uitzondering een heerlijke tractatie mits rekening te houden met het impact op de koolhydraten en dus bloedsuikerwaarde.
Frituren of bakken van aardappelen laat de glycemische belasting hoog oplopen. Dus gebakken aardappelen en frieten zijn voor bloedsuikers en gewicht niet echt een aanrader.
a. Aardappel
Frieten zijn in feite gefritureerde aardappelstokjes die men in alle groottes en diktes kan hebben.
Hiervoor gebruikt men best melige aardappelen, zo genoemd wegens het hoge zetmeelgehalte. Het bintje is hiervoor het best gekend. Het bintje is een ovale bloemige aardappel ,de trots van België - Nederland, met een bleekgele schil en neutrale smaak.
| 100gr | Energie | Eiwit | Vetten | Koolhydraten | Suikers |
| Bintje | 90 kcal | 2.g | 0g | 19g | 0.5g |
De hoeveelheid koolhydraten kan schommelen volgens het ras van de aardappel (cfr. www.zucsu.com).
b. Bakproducten
Voor friet worden drie groepen bakproducten gebruikt. Voor de keuze kunnen verschillende motieven een rol spelen, bijvoorbeeld smaak, kosten, gebruiksgemak en gezondheidsaspecten.
- Dierlijk vet (ossewit), geen transvet
- Plantaardig vast vet, wordt veel gebruikt voor goedkope voorgebakken frietjes. Het bevat verzadigd vet en transvet. Kokosvet bevat geen transvet.
- Plantaardig vloeibaar vet (olie), bevat meer onverzadigd vet en weinig tranvest. Vele merk-frituuroliën zijn een mix van oliesoorten die goedkoop ingekocht kunnen worden.
Tijdens het bakproces neemt de aardappel olie of vet op. Een goede verhouding tussen de te frituren porties en de hoeveelheid olie of vet, is 1:10. De kcal verhogen met 4 to 5 maal.
c. Soorten
De frietjes worden in verschillende diktes gesneden:
- Pommes pont-neuf zijn frieten van 2 cm dik
- Pommes allumettes (luciferaardappellen) en Pommes pailles (stroaardappelen) zijn zeer dun. (worden maar 1x gebakken)
Belgische verse frieten worden 2 maal gebakken :
- eerst op 145°C in frituurvet of frituurolie gedurende +/- 5 minuten waarbij de aardappel een groot gedeelte van zijn vocht verliest.
- minimaal 30 minuten laten rusten
- opnieuw bakken op 180°C tot een mooie goudgele kleur.
In het algemeen wordt friet op smaak gebracht door er zout over te strooien. De Britten en Amerikanen eten hun friet veelal met tomatenketchup. In de Lage Landen wordt friet meestal gegeten met mayonaise of fritessaus. Tegewoordig ontstaan er ook steeds meer varianten voor sauzen.
d. Voedingswaarde
Hierbij de "gemiddelde" voedingswaarde voor friet gebakken in plantaardige olie.
Bij dunne frietjes verhogen de kcal (meer vetopname) tov. de grovere snit, de koolhydraten blijven +/- constant. Door de bereiding verhoogt de glycemische index tot +/- 70. Aanpassing van de insuline dosis, behandeling kan noodzakelijk zijn bij mensen met diabetes.
| Energie | Eiwit | Vetten | Koolhydraten | Suikers | Vezels | |
| 100g friet (olie gebakken) | 312 kcal | 3.43g | 14.73g | 37.64g | 0.3g | 3.8g |
Het suikergehalte kan worden verlaagd door de frieten vooraf kort te blancheren en ze daarna af te spoelen (koelen) en te drogen. Door deze handeling wordt er meer resistent zetmeel gevormd in de aardappel.
De frieten kleuren dan niet meer bruin.
e. Info
Alternatieven op de verse frietjes:
- Voorgebakken frieten
- Diepgevroren (voorgebakken) frieten
- Ovenfrieten
Smakelijk
